Asbest in huurwoningen - wat zijn uw rechten als huurder
In België is asbest een veelbesproken onderwerp, zeker wanneer het gaat om de aanwezigheid ervan in huurwoningen. Asbest werd tot de jaren '90 van de vorige eeuw veelvuldig gebruikt als bouwmateriaal, vanwege zijn brandwerende en isolerende eigenschappen. Als huurder is het daarom niet ondenkbaar dat je met asbest in aanraking komt, vooral als je woont in een ouder gebouw. Wanneer er na het ondertekenen van een huurcontract asbest wordt gevonden in de woning, roept dit verschillende vragen op omtrent rechten en veiligheid.
Eenmaal asbest wordt geïdentificeerd in een huurwoning, is het cruciaal te weten wat je rechten als huurder zijn. In eerste instantie ben je misschien geneigd te denken dat de aanwezigheid van asbest direct een groot risico vormt voor je gezondheid, maar dit is niet altijd het geval. Het risico op blootstelling aan asbestvezels hangt sterk af van de staat waarin het materiaal verkeert. Wanneer asbest in goede staat en intact is, komen er namelijk geen vezels vrij en is er bijgevolg geen direct gevaar. Maar als het materiaal beschadigd of verweerd is, kunnen er vezels loskomen, wat wel gezondheidsrisico's kan inhouden.
De verantwoordelijkheid van het beheren van asbest ligt in de eerste plaats bij de verhuurder. De verhuurder is namelijk verplicht om te zorgen voor een veilige woonsituatie, waarbij het gezondheidsrisico door mogelijke blootstelling aan asbestvezels zo klein mogelijk moet zijn. Dit impliceert dat de verhuurder actie moet ondernemen indien er sprake is van een onveilige situatie. Vaak is de eerste stap het laten uitvoeren van een professionele asbestinventarisatie om de risico’s in kaart te brengen.
Als huurder is het belangrijk goed te communiceren met je verhuurder over dit onderwerp. Bij het vinden van asbest is het aan te raden dit zo snel mogelijk te melden, zodat de verhuurder maatregelen kan treffen. Verwacht wordt dat de verhuurder een deskundig bedrijf inschakelt om vast te stellen of er sprake is van een onmiddellijk risico en wat de noodzakelijke vervolgstappen zijn. Dit kan variëren van het dichtmaken of stabiliseren van het asbesthoudend materiaal tot het volledig verwijderen ervan.
Het verwijderen van asbest dient altijd door een erkend asbestverwijderingsbedrijf te gebeuren, omdat hier strikte regels en procedures voor gelden. Dit heeft zowel te maken met de gezondheid van de bewoners als met het milieu. Naast het verwijderen is het van belang dat alle asbesthoudende materialen op een veilige en correcte manier worden afgevoerd en verwerkt.
Wat betreft de kosten voor het asbestonderzoek en de eventuele verwijdering, deze komen vaak voor rekening van de verhuurder. Er zijn echter ook situaties denkbaar waarbij kosten verhaald kunnen worden op de huurder, bijvoorbeeld als blijkt dat de huurder zelf veranderingen in de woning heeft aangebracht die tot de blootstelling hebben geleid. Het is daarom raadzaam de huurovereenkomst goed te bekijken, om zo te achterhalen wat de verdeling van verantwoordelijkheden en kosten is.
Het is ook goed te weten dat je als huurder recht hebt op tijdelijke huisvesting indien de werkzaamheden dit noodzakelijk maken. Tijdens asbestsanering kan het namelijk voorkomen dat je niet in de woning kunt blijven vanwege de gezondheidsrisico's en ongemakken. De kosten voor deze huisvesting zijn in de meeste gevallen voor de verhuurder, tenzij anders overeengekomen in het huurcontract.
Belangrijk is dat je als huurder niet zelf gaat klussen aan of in de buurt van asbesthoudend materiaal. Het risico bestaat dan namelijk dat je de vezels verspreidt en de situatie verergert. Asbestproblematiek is complex en vereist deskundigheid, waarbij de veiligheid van iedereen vooropstaat.
In het kader van de regelgeving rond asbest is er in België ook het asbestafbouwbeleid. Dit beleid is gericht op het zo veilig en snel mogelijk saneren van alle asbest in gebouwen tegen 2040. Hierbij worden eigenaren en beheerders van gebouwen aangemoedigd om asbest te laten verwijderen. Wanneer de verhuurder zijn plichten niet nakomt en een onveilige woonomgeving blijft bestaan, heb je als huurder het recht om naar de vrederechter te stappen. De vrederechter kan dan een uitspraak doen over de situatie en eventueel de verhuurder dwingen tot het nemen van de nodige maatregelen.
Concluderend kan gesteld worden dat je als huurder rechten hebt wanneer er asbest wordt gevonden in een huurwoning. Een proactieve houding en goede communicatie met de verhuurder zijn hierbij essentieel. Bij correct handelen en naleven van de wetgeving kan asbest op een veilige wijze gemanaged en verwijderd worden, waardoor je als huurder beschermd bent tegen de mogelijke gezondheidsrisico’s van asbest.
De kennis over asbest is van groot belang, niet enkel voor huurders en verhuurders, maar voor de gehele samenleving. Met de toepassing van strenge regelgeving en het vooruitzicht op een asbestvrij België tegen 2040, kunnen we samen werken aan een veiligere en gezondere leefomgeving. Daarbij is bewustwording rond asbest en de potentiële risico's van essentieel belang. Wanneer iedereen, van verhuurder tot huurder, zijn verantwoordelijkheid neemt, kunnen we stapsgewijs deze giftige nalatenschap uit ons midden verwijderen.
