Wat zijn de richtlijnen voor het veilig laten uitvoeren van een asbestinventarisatie
Asbest was ooit een veelgebruikt materiaal in de bouwsector vanwege zijn brandwerende en isolerende eigenschappen. Echter, omdat blootstelling aan asbestvezels ernstige gezondheidsrisico's met zich mee kan brengen, zoals asbestose, longkanker en mesothelioom, is het gebruik ervan in veel landen, waaronder België, sterk gereguleerd of zelfs verboden. Om de risico’s van bestaande asbest in gebouwen te beheren en uiteindelijk te elimineren, worden asbestinventarisaties uitgevoerd. In een asbestinventarisatie wordt vastgesteld of er asbesthoudende materialen (AHM) aanwezig zijn in een gebouw, wat de staat ervan is, en hoe deze veilig beheerd of verwijderd kunnen worden.
Het proces van een asbestinventarisatie in België is omgeven door strikte richtlijnen om zowel de veiligheid van de inventariseerders als die van de gebruikers van het gebouw te garanderen. Het is daarom van groot belang dat zowel bezitters van gebouwen als bedrijven die asbestinventarisaties uitvoeren zich hieraan houden.
De eerste stap in het proces is het inschakelen van een erkend asbestinventarisatiebureau. De professionaliteit en deskundigheid van zo'n bureau zijn essentieel, zij moeten namelijk werken volgens de normen gesteld door de Belgische overheid. Een gedegen inventarisatie begint met een grondige inspectie van het gebouw. Hierbij worden alle ruimtes geïnspecteerd en wordt gezocht naar materialen die asbest kunnen bevatten. Voorbeelden hiervan zijn oude vloertegels, dakbedekking, leidingisolatie en brandwerende platen.
Tijdens de inspectie worden er monsters genomen van verdachte materialen. Deze monsters worden vervolgens naar een laboratorium gestuurd waar met behulp van microscopische technieken wordt vastgesteld of en hoeveel asbest de materialen bevatten. Deze informatie wordt opgenomen in een gedetailleerd rapport, samen met aanbevelingen voor het beheer en eventueel de verwijdering van de asbesthoudende materialen.
In België wordt onderscheid gemaakt tussen hechtgebonden en niet-hechtgebonden asbest. Hechtgebonden asbest, zoals in asbestcement, levert minder gevaar op mits het materiaal in goede staat verkeert en niet bewerkt wordt. Bij niet-hechtgebonden asbest, vaak aangetroffen in isolatiematerialen, kunnen vezels gemakkelijk vrijkomen en dat vormt een direct risico voor de gezondheid. Daarom is de wijze van omgang met de verschillende soorten asbest ook verschillend gereguleerd.
Naast het feitelijke onderzoek moeten asbestinventarisatiebureaus ook aandacht besteden aan documentatie en rapportage. De rapporten dienen duidelijk te beschrijven waar asbest is aangetroffen, de staat van het materiaal, en hoe eventuele risico's gemanaged kunnen worden. Tevens dienen zij advies te geven over hoe de asbesthoudende materialen verwijderd kunnen worden, mocht dit noodzakelijk zijn.
Verder is communicatie van cruciaal belang bij een asbestinventarisatie. Bewoners en gebruikers van het gebouw moeten op de hoogte worden gebracht van de mogelijke aanwezigheid van asbest en de maatregelen die genomen worden om eventuele risico’s te beheersen. Dit vereist duidelijkheid en transparantie vanuit het inventarisatiebureau.
In België is ook de wetgeving rond het verwijderen van asbest van belang. Zo mag het verwijderen van asbest enkel gebeuren door erkende asbestverwijderaars. Dit zijn specialisten die getraind zijn om op een veilige manier met asbest om te gaan. Zij dragen speciale beschermende kleding en gebruiken apparatuur om de verspreiding van asbestvezels tegen te gaan. Alvorens aan de werkzaamheden te beginnen, moet er een asbestverwijderingsplan worden opgesteld, dat vervolgens goedgekeurd moet worden door de bevoegde instanties.
Daarnaast is er de asbestwetgeving die bepaalt dat eigenaren van gebouwen een actueel asbestinventarisatierapport moeten bijhouden en daarin moeten documenteren welke maatregelen zij hebben genomen om het asbest te beheren. In bepaalde gevallen is het zelfs verplicht om asbesthoudende materialen te verwijderen, bijvoorbeeld bij sloop of renovatie van een gebouw.
Voor degenen die zich bezighouden met de verkoop of verhuur van vastgoed, is er een bijkomende verplichting. Bij de verkoop of verhuur van bepaalde types gebouwen moeten eigenaren een asbestattest kunnen voorleggen. Dit attest bevestigt dat een asbestinventarisatie heeft plaatsgevonden en geeft informatie over de aan- of afwezigheid van asbesthoudende materialen in het gebouw.
Het is dus van groot belang dat zowel gebouweigenaren als professionals in de asbestsanering zich bewust zijn van de Belgische regelgeving en richtlijnen rond asbestinventarisatie en -verwijdering. Het naleven van deze regels is niet alleen wettelijk verplicht, maar draagt ook bij aan de veiligheid en gezondheid van iedereen die met deze gevaarlijke stof in aanraking kan komen.
Veiligheid staat altijd voorop bij het uitvoeren van een asbestinventarisatie in België. Dit betreft niet alleen de fysieke veiligheid van degenen die het onderzoek uitvoeren, maar ook de langdurige gezondheid van de mensen die in of rondom asbesthoudende constructies leven en werken. Regelmatige bijscholing en certificering van asbestprofessionals is dan ook cruciaal om ervoor te zorgen dat zij op de hoogte blijven van de nieuwste veiligheidsprotocollen, wetgeving en beste praktijken.
Met de voortschrijdende aandacht voor milieu en duurzaamheid is het beheer van asbest een belangrijk onderdeel geworden van het beheer van gebouwen en infrastructuur in België. Een asbestinventarisatie is niet alleen een momentopname; het is de basis voor een langetermijnstrategie om onze leef- en werkomgeving asbestvrij en daarmee veiliger te maken. Het is een investering in de volksgezondheid en in de toekomstige kwaliteit van ons vastgoed en onze bouwprojecten.
Als u een gebouweigenaar bent of een professional die met gebouwen werkt, is het essentieel om op de hoogte te zijn van de aanwezigheid van asbest in uw eigendommen of projecten. Een nauwkeurige asbestinventarisatie is de eerste stap naar een verantwoordelijke omgang met deze stof en naar het uiteindelijke doel: een asbestveilige omgeving voor iedereen. Het is niet alleen wettelijk verplicht, maar het is ook een kwestie van ethisch handelen en zorg voor het welzijn van de huidige en toekomstige generaties.
Het belang van het correct uitvoeren van asbestinventarisaties kan daarom niet genoeg benadrukt worden. Het biedt helderheid en zekerheid en leidt de weg naar een effectieve aanpak en sanering waar nodig. Door samen te werken met gekwalificeerde en erkende professionals wordt ervoor gezorgd dat dit proces met de grootste zorg en aandacht voor veiligheid gebeurt. Op die manier dragen we allemaal bij aan een gezondere en veiligere samenleving.
